Samen met de ruimtelijke structuurplannen en de verordeningen vormen de ruimtelijke uitvoeringsplannen de instrumenten waarmee de overheid de ruimtelijke ordening van een gebied vastlegt. Het bestaande stelsel van gewestplannen en gemeentelijke plannen van aanleg wordt vervangen door ruimtelijke uitvoeringsplannen. Ruimtelijke uitvoeringsplannen zijn in grote lijnen te vergelijken met de vroegere plannen van aanleg, zowel qua inhoudelijke voorschriften als qua wijze waarop ze tot stand komen.
De bestaande plannen van aanleg blijven echter in een overgangsregeling als instrumenten behouden tot ze vervangen worden door een uitvoeringsplan.
De ruimtelijke uitvoeringsplannen bestaan op drie niveau's: het niveau van het Vlaamse Gewest, de provincies en de gemeenten.
Een uitreksel uit het plannenregister vermeldt alle plannen van toepassing op het onroerend goed.